Kỹ thuật ủ chua lục bình làm thức ăn chăn nuôi.

Lục bình (bèo tây) có rất nhiều ở kênh, rạch, sông và suối. Lục bình từ lâu được rất nhiều người sử dụng để bổ sung vào thức ăn cho vật nuôi nhằm cung cấp thêm dinh dưỡng cho chúng, vừa giảm chi phí trong chăn nuôi. Ngoài việc sử dụng lục bình tươi, còn có thể sử dụng phương pháp ủ chua lục bình tạo sản phẩm bổ sung vào khẩu phần ăn cho vật nuôi.

Hình ảnh cây lục bình (bèo tây)

Các nguyên tắc của phương pháp ủ chua.

Ủ chua ở đây là lên men vi sinh vật trong môi trường yếm khí. Vì vậy, điều kiện tiên quyết cho quá trình này là làm giảm tối đa lượng không khí trong khối thức ăn ủ. Điều này có thể đạt được bằng cách bảo quản thức ăn ủ trong bao ni lông kín, lèn chặt và mạnh hết sức để giải phóng tối đa không khi trong bao thức ăn ủ ra ngoài và buộc chặt bao để không khí ở ngoài không thể vào được trong bao. Nguyên tắc này phải được duy trì trong suốt thời gian bảo quản và sử dụng thức ăn ủ. Cũng phải đảm bảo giữ bao kín sau mỗi lần lấy ra cho vật nuôi ăn.
Lục bình vớt lên bỏ hết rễ có hàm lượng nước 86 – 91% là rất cao nên trước khi tiến hành ủ chua phải phơi héo để giảm tỉ lệ nước, tạo điều kiệnt hích hợp cho các vi sinh vật hoạt động lên men và tránh hiện tượng thối do các vi sinh vật lên men sản sinh ra axit butyric. Tỷ lệ nước giảm thích hợp trong quá trình phơi héo nên là 40 – 45%.
Ngoài muối ra, việc sử dụng một số phụ gia khác như các loại tinh bột (cám gạo, bột ngô, bột củ sắn) để ủ chua là cần thiết nhằm cung cấp các cơ chất ban đầu (tiền chất) cho quần thể vi sinh vật, làm cho chúng sinh trưởng, phát triển và bắt đầu quá trình lên men nhanh, làm giảm nhanh độ pH và làm ngưng quá trình hô hấp sớm nhất. Ngoài ra, các loại tinh bột kể trên còn đóng vai trò như là chất hấp thụ nước, làm tăng hàm lượng vật chất khô cho thức ăn ủ.

Quy trình ủ chua lục bình:

Dùng Máy băm cỏ tròn Bình Quân để băm nhỏ lục bình đã bỏ hết rễ đến cỡ dài 0,5 – 5 cm. Trong quá trình băm loại bỏ lá vàng, thối ủng hoặc khô.

Máy băm cỏ tròn Bình Quân

Phơi héo:

Phơi héo là một bước rất quan trọng để làm giảm hàm lượng nước của lục bình. Phải tiến hành phơi ngay sau khi băm để tránh thất thoát chất dinh dưỡng do quá trình hô hấp.

Trong khi phơi héo thỉnh thoảng phải đảo để nguyên liệu được héo nhanh và héo đều. Phụ thuộc vào điều kiện thời tiết, khối lượng và độ dày của nguyên liệu phơi, thời gian phơi có thể kéo dài từ 1 – 5 giờ để giảm 40 – 45% nước. Ví dụ: có 100 kg lục bình, còn lại 55 – 60 kg lục bình héo. Sau khi phơi héo xong, thu nguyên liệu để vào chỗ râm mát cho nguội hẳn rồi mới tiến hành cân và ủ.

Cân nguyên liệu :

Cân lục bình đã phơi héo rồi tính toán và cân khối lượng cần thiết của các phụ gia (tinh bột và muối)theo công thức 1 (CT1). Sau khi cân, để riêng các loại nguyên liệu.

CT1: Cứ 100kg lục bình héo + 10kg cám gạo + 0,5 kg muối.

Nếu không có sẵn cám gạo thì có thể dụng bột ngô hoặc hoặc bột sắn để thay thế.

Trộn đều:

Đầu tiên trộn tinh bột (cám gạo, bột ngô hoặc bột sắn) với muối để cho các hạt muối được tơi ra và phân phối đều trong khối thức ăn ủ, tạo môi trường có độ mặn đầu cho quần thể sinh vật. Sau đó trộn đều nguyên liệu đã băm (và phơi héo) với hỗn hợp phụ gia tinh bột và muối này. Thực hiện bằng tay, nếu trộn ủ nhiều thì có thể dùng xẻng.

Đóng bao, lèn chặt:

Hỗn hợp nguyên liệu ủ được cho vào bao có 2 lớp: bao ni lông trong và bao dứa ở ngoài. Như đã nêu ở trên, bao ni lông lành có tác dụng duy trì điều kiện yếm khí. Bao dứa có tác dụng chịu tải cho khối thức ăn ủ khi di chuyển và bảo vệ bao chống thủng, rách.

Theo kinh nghiệm, nên dùng bao có kích thước đủ chứa được 25 – 30 kg thức ăn ủ. Lượng thức ăn ủ này có thể cho lợn ăn một số ngày. Nó cũng thuận tiện đối với việc cho ăn.

Bốc bằng tay hoặc dùng xẻng xúc hỗn hợp thức ăn ủ cho bào bao. Sau đó dùng bàn tay hoặc bàn chân lèn chặt để giải phóng ra lượng không khí trong khối thức ăn ủ ra ngoài. Thực hiện từng lớp dầy 10 – 15cm như vậy cho đến khi đầy bao hoặc hết nguyên liệu. Nhớ để phần miệng bao đủ dài để có thể buộc được và tránh làm rách, thủng bao. Dùng dây chắc buộc riêng bao ni lông ở trong nước, bao dứa ở ngoài sau. Viết lên bao những dữ kiện về ngày, tháng ủ và nguyên liệu ủ để biết loại thức ăn ủ trong bao và có thời gian để sử dụng. Có một số thứ khác có thể sử dụng để thay thế bao dứa như thùng phuy, chum, vại hoặc những ô bể xây. Tuy nhiên, trong mọi trường hợp vẫn phải dùng bao ni lông để đựng ở trong để đảm bảo điều kiện yếm khí trong suốt thời gian bảo quản và sử dụng.

Cất giữ và bảo quản bao thức ăn ủ:

Cất giữ các bao lục bình ủ chua ở nơi khô ráo, tránh hao hụt chất dinh dưỡng và chuột bọ cắn rách, thủng bao. Nếu bao bị thủng, thức ăn ủ sẽ bị thối hoặc mốc trắng.

Lưu ý: Kiểm tra thường xuyên các bao lục bình ủ trong 3 – 4 ngày đầu sau khi ủ.

Nếu thấy hiện tượng bao bị căng đầy không khí thì phải mở ra, lèn chặt lại để không khí thoát ra, sau đó buộc lại bao. Khí này là khí cacbonic (CO2) sản sinh ra do quá trình hô hấp thực vật của dây lá trong bao thức ăn ủ.

Sử dụng lục bình ủ chua

Bao giờ thì có thể bắt đầu sử dụng lục bình ủ chua cho heo ăn.

Có thể cho heo ăn thức ăn ủ chua sau 14 ngày ủ. Đây là thời gian cần thiết để cho giá trị pH của thức ăn ủ được ổn định.

Lục bình ủ chua có thể bảo quản được bao lâu?

Phụ thuộc vào điều kiện yến khí của bao lục bình ủ: Trong điều kiện yếm khí tối đa (lèn thật chặt, buộc kín, bao không bị thủng hoặc rách) thì có thể bảo quản được ít nhất 4,5 – 5 tháng mà giá trị dinh dưỡng không bị giảm đáng kể.

Heo ở giai đoạn / độ tuổi nào có thể bắt đầu sử dụng được lục bình ủ chua ?

Heo nuôi thịt từ 18 – 20kg thể trọng (hoặc sau 2 – 5 tháng tuổi) bắt đầu sử dụng được lục bình ủ chua vì từ giai đoạn này trở đi sinh lý và chức năng tiêu hóa mới được hoàn thiện và ổn định. Vì thế heo sẽ không gặp vấn đề sau khi ăn lục bình ủ chua. Ngoài ra, heo nái, kể cả heo nái nuôi con có thể ăn được thức ăn lục bình nhưng chú ý là không cho heo con còn nhỏ dướin 2 – 2,5 tháng tuổi, đặc biệt là heo con đang bú sữa mẹ ăn lục bình ủ chua.

Cách cho heo ăn lục bình ủ chua.

Trộn lục bình ủ chua với cám hỗn hợp và hòa với nước sạch rồi đổ cho heo ăn sống, không phải nấu. trong điều kiện thời tiết lạnh của mùa đông thì nên đun nước ấm rồi trộn cho heo ăn. Nên chia khẩu phần ăn hàng ngày của heo nuôi thịt thành 3 bữa: sáng, chưa, tối. Cho heo ăn theo cách này rất đơn giản, thuận tiện và kinh tế vì không tốn chất đốt, thời gian, công sức lao động để nấu thức ăn cho heo.

Nếu lầ đầu tiên heo được ăn thức ăn lục bình thì cần có thời gian để tập cho heo ăn và thích nghi dần vì đây là loại thức ăn mứoi, có vị chua của thức ăn ủ.

Cách cho heo tập ăn lục bình ủ chua.

Trong 2 – 3 ngày đầu chỉ cho heo ăn 2 bữa một ngày (sáng sớm và chiều tối) và giảm lượng thức ăn để làm cho heo đói. Bằng cách này heo sẽ phải ăn thức ăn mới và quen dần với khẩu phần ăn mới nhanh hơ, có thể rút ngắn thời gian thích nghi. Nên tăng dần lượng thức ăn mới sao cho 5 – 7 ngày heo có thể tiêu thụ đủ tiêu chuẩn ăn hàng ngày của heo nuôi thtị. Trong thời gian này phải kiên quyết và nghiêm khắc với heo thì mới thành công được.

Trên đây Máy nông nghiệp Bình Quân đã chia sẻ với bà con kỹ thuật ủ chua lục bình, giúp bà con tiết kiệm chi phí chăn nuôi, thời gian và sức lao động để đạt đạt được hiệu quả cao nhất.

Chúc bà con thành công !

Công ty TNHH Sản Xuất và Thương Mại Bình Quân

Đ/c: Điểm công nghiệp Phú Thịnh – thị xã Sơn Tây – Hà Nội.

ĐT: 02433.616.768 – 09.1234.2772

Website: https://maynongnghiepvn.vn/